|
|
|
Yazar
|
:
Fatime YAZICI
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2025
|
|
Sayı |
:
2-2025
|
|
Sayfa |
:
1-30
|
|
DOI Number: |
:
|
| Cite : |
Fatime YAZICI , (2025). XVI. ve XVIII. Yüzyıllar Arasında Kiğı Kazası’nın Ekonomik Yapısı. TİGİN Analitik Sosyal Bilimler Dergisi, 2-2025, p. 1-30. Doi: .
|
|
|
Özet
Bu çalışma, XVI. ve XVIII. yüzyıllar arasında Osmanlı idaresindeki Kiğı Kazası’nın iktisadî yapısını, özellikle madencilik, ticaret, esnaf ve zanaatkârlık faaliyetleri, tarım, hayvancılık ve vergi sistemi çerçevesinde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında Osmanlı arşiv belgeleri sistematik olarak incelenmiş ve bölgeye dair temel ekonomik veriler bu kaynaklar üzerinden değerlendirilmiştir. Elde edilen belgeler, bir yandan Kiğı’da stratejik öneme sahip madenlerin devlet denetiminde işletilme süreçlerine ve uygulanan vergi düzenlemelerine ışık tutarken, diğer yandan bölgedeki ekonomik faaliyetlerin Osmanlı taşra maliyesi ve merkezî idare açısından taşıdığı önemi açık biçimde ortaya koymuştur. Aynı zamanda tımar tahsisleri, vergi yapısı, iş gücü dağılımı gibi konuların da detaylı şekilde kayda geçirildiği görülmüştür. Kazadaki darphane faaliyetleri, bölgenin ticarî dolaşımı açısından dikkat çekici bir unsur olmuş; ayrıca, çiftlik statüsüne sahip olmamasına rağmen bazı arşiv kayıtlarında resm-i zemin gibi özel vergi türlerinin uygulandığı anlaşılmıştır. Bu durum, Osmanlı taşra yönetiminin Kiğı’daki ekonomik ilişkileri nasıl biçimlendirdiğini ortaya koymak açısından anlamlıdır. Sonuç olarak, arşiv kaynakları ile araştırma eserlerinin birlikte değerlendirilmesiyle oluşturulan bu disiplinler arası analiz, Kiğı Kazası’nın hem ekonomik hem de sosyal tarihine katkı sunmayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler
Kiğı Kazası, Tarım, Hayvancılık, Madencilik, Vergi Sistemi
Abstract
This study aims to analyze the economic structure of the Kiğı District under Ottoman rule between the 16th and 18th centuries, particularly within the framework of mining, trade, crafts and artisanal activities, agriculture, animal husbandry, and the taxation system. Within the scope of the research, Ottoman archival documents were systematically examined, and fundamental economic data concerning the region were evaluated through these sources. The documents shed light, on the one hand, on the state-controlled operation processes of mines of strategic importance in Kiğı and the tax regulations implemented; and on the other hand, they clearly reveal the significance of the region’s economic activities in terms of Ottoman provincial finance and central administration. It has also been observed that issues such as timar allocations, tax structures, and the distribution of labor were recorded in detail. Minting activities in the district stood out as a remarkable element in terms of the region’s commercial circulation. Furthermore, although Kiğı did not hold the legal status of a çiftlik (imperial estate), it is understood from some archival records that special types of taxes, such as resm-i zemin, were implemented. This is significant in terms of understanding how Ottoman provincial administration shaped economic relations in Kiğı. As a result, this interdisciplinary analysis, established by evaluating archival sources together with scholarly studies, aims to contribute to both the economic and social history of the Kiğı District.
Keywords
Kiğı District, Agriculture, Animal Husbandry, Mining, Taxation System